astro.wikisort.org - RicercatoreProsdocimo de Beldemandis[1], latinizzato in Prosdocimus de Beldemandis (Padova, 1370-1380 – 1428) è stato un matematico, astronomo e teorico della musica italiano, noto per i suoi trattati musicali e per aver inaugurato la cattedra di astronomia all'Università di Padova.
Biografia
Prosdocimo de Beldemandis, appartenente alla ricca e nobile famiglia padovana dei Beldomandi, si formò studiando le arti ('in artibus studens") dapprima all'Università di Bologna, e quindi nello Studio patavino, dove la sua presenza risulta attestata nell'aprile 1400 e nel luglio 1402[2]. A Padova conseguì il titolo di Magister artium il 15 maggio 1409 e quello di Magister medicinae il 15 aprile 1411[2]. Con nomina del 20 novembre 1422 iniziò a insegnarvi astronomia, il primo a ricoprire questa cattedra all'Università patavina[2].
Un manoscritto attesta anche il suo insegnamento di medicina e matematica, una notizia peraltro probabile data l'unitarietà, praticamente inscindibile, con cui erano tenute in considerazione le tre materie[2].
È noto soprattutto per alcuni trattati teorici sulla musica, soprattutto il Tractatus practice de musica mensurabili ad modum Italicorum, quello in cui manifesta maggiori profili di originalità, che fanno di lui una personalità di confine tra la musicologia medievale e quella rinascimentale[2].
Opere
- Teoria musicale
- Expositiones tractatus practice cantus mensurabilis Johannis de Muris compilatae, 1404?
- Tractatus practice cantus mensurabilis, 1409?
- Brevis summula proportionum quantum ad musicam pertinet, 1409?
- Contrapunctus, Montagnana, 1412
- Tractatus practice mensurabilis ad modum Ytalicorum, Montagnana, 1412
- Tractatus plane musice, Montagnana, 1412
- Parvus tractatulus de modo monochordum dividendi, Padova, 1413
- Tractatus de proportionibus numerorum, 1412
- Opusculum contra theoricam partem sive speculativam lucidarii marchetti patavini
- Tractatus musice speculative, 1425
- Matematica e geometria
- Canon in quo docetur modus componendi et operandi tabula quandam, Padova, 1409 o 1419
- Algorismus de integris sive pratica arismetrice de integris, Padova, 1410
- De parallelogramo
- Astronomia
- Brevis tractatulus de electionibus secundum situm lune in suis 28 mansionibus, Montagnana, 1413
- Scriptum super tractatu de spera Johannis de Sacrobosco, Padova, 1418
- Canones de motibus corporum supercelestium, Padova, 1424
- Tabule mediorum motuum, equationum, stationum et latitudinum planetarum, elevationis signorum, diversitatis aspectu lune, mediarum coniunctionum et oppositionum et latitudinem civitatum
- Stelle fixe verificate tempore Alphonsi
- Canon ad inveniendum introitus lune in quodlibet signorum in zodiaco
- Compositio astrolabii
- Astrolabium
Manoscritti
- Ms. 689, Einsiedeln, Stiftsbibliothek (Monocordo, summula)
- Ms. A 56, Bologna, Civico Museo Bibliografico Musicale (Tractatus de contrapuncto, Monocordo, summula)
- Ms. D 39, Catania, Biblioteche riunite Civica ed Ursino Recupero (Monocordo, summula)
- Ms. 252, Cremona, Biblioteca Governatoria (Tractatus de contrapuncto)
- Ms. Ashburnam 206, Firenze, Biblioteca Laurenziana. (Monocordo, summula)
- Ms. 359, Lucca Biblioteca Governatoria (Monocordo, summula)
- Ms. Vat. Lat. 5321, Roma, Biblioteca Vaticana, origine italiana, XV secolo, f. 9v (Tractatus de contrapuncto), f. 20r-22r (De proprietatibus numerorum)
Note
- anche Beldomandi, Beldemando, Beldinundo, cfr. Anna Maria Monterosso Vacchelli, «BELDEMANDIS, (Beldomandi, Beldemando, Beldinundo), Prosdocimo de», in Dizionario Biografico degli Italiani, Istituto dell'Enciclopedia italiana Treccani, (on line)
- Anna Maria Monterosso Vacchelli, «Prosdocimo de BELDEMANDIS (Beldomandi, Beldemando, Beldinundo), Prosdocimo de», in Dizionario Biografico degli Italiani, Istituto dell'Enciclopedia italiana Treccani, (on line)
Bibliografia
Altri progetti
Collegamenti esterni
Portale Astronomia |
Portale Biografie |
Portale Matematica |
Portale Musica |
Portale Musica classica |
На других языках
[de] Prosdocimus de Beldemandis
Prosdocimus de Beldemandis (* 1380; † 1428) war ein italienischer Astronom, Mathematiker und Musiktheoretiker des Quattrocento. Er lebte und wirkte in der norditalienischen Stadt Padua. Er ist in musikhistorischer Sicht ein Theoretiker, der die italienische Notation des Trecento gegen die französische Notation der Ars Nova abgrenzt.
[en] Prosdocimus de Beldemandis
Prosdocimus de Beldemandis (or Prosdocimo de' Beldomandi) (died 1428) was an Italian mathematician, music theorist, and physician.
- [it] Prosdocimo de Beldemandis
[ru] Просдочимо де Бельдоманди
Просдо́чимо де Бельдома́нди, также Просдо́цимус (Prosdocimo de' Beldomandi, Prosdocimus de Beldemandis; ок.1370 — 1428) — итальянский теоретик музыки, математик, астроном, врач.
Текст в блоке "Читать" взят с сайта "Википедия" и доступен по лицензии Creative Commons Attribution-ShareAlike; в отдельных случаях могут действовать дополнительные условия.
Другой контент может иметь иную лицензию. Перед использованием материалов сайта WikiSort.org внимательно изучите правила лицензирования конкретных элементов наполнения сайта.
2019-2025
WikiSort.org - проект по пересортировке и дополнению контента Википедии